Góry Morzewskie: 83 lata temu Niemcy rozstrzelali 41 mieszkańców Ziemi Chodzieskiej

Jak co roku 7 listopada pod krzyżem na Wzgórzach Morzewskich odbyła się uroczystość, której uczestnicy oddali hołd mieszkańcom Ziemi Chodzieskiej rozstrzelanym w tym miejscu przez hitlerowców. Uczestniczyli w niej samorządowcy z Chodzieży, Budzynia, Margonina, Szamocina i Kaczor. Szkoły z powiatu chodzieskiego oraz gminy Kaczory wystawiły poczty sztandarowe.

Dyrektor Szkoły Podstawowej w Kaczorach Wiesława Kończak w krótkim wystąpieniu przypomniała, to co 83 lata temu wydarzyło się w Górach Morzewskich:

7 listopada 1939 roku to miejsce było świadkiem bestialskiego mordu dokonanego przez hitlerowców na obywatelach Ziemi Chodzieskiej. Godzina 14.00 więzienie w Chodzieży: przed budynkiem więzienia zatrzymują się dwa samochody osobowe i wóz ciężarowy. Funkcjonariusz gestapo odczytuje nazwiska więźniów. Wyczytani wchodzą do samochodu ciężarowego. Wszystkie pojazdy odjeżdżają w kierunku Morzewa. Mija godzina. Samochody wracają. Do ciężarówki wsiada następna grupa więźniów. Samochody odjeżdżają. Żaden z więźniów nie znał celu podróży. Być może wierzą, że jadą do Niemiec. Jeden z nich, Michał Sieradzki, krótko przed wyjazdem pisze list do rodziny: „Moi kochani dzisiaj wyjeżdżamy. Nie wiadomo dokąd. Pozdrawiam i całuję Was wszystkich”.
Jego droga kończy się u stóp Gór Morzewskich. Więźniowie schodzą z samochodu. Prowadzeni są zboczem do miejsca, gdzie wykopany jest dół. Teren otoczony jest wojskiem. Rozlegają się strzały. Najpierw seria z karabinu maszynowego, potem pojedyncze strzały z pistoletu. To oprawcy dobijają rannych.
W maju 1944 roku w ramach akcji niszczenia śladów zbrodni popełnionych na podbitych narodach, specjalny oddział gestapo opróżnił mogiłę na Wzgórzach Morzewskich i spali zwłoki. Pomimo działań, jakie podjęli Niemcy w celu utrzymania tej zbrodni w tajemnicy, znaleźli się świadkowie. Jednym z nich był Antoni Zabel, rolnik z Morzewa. Po wojnie na miejscu zbrodni postawiono krzyż, a później tablicę pamiątkową z wyrytymi nazwiskami zamordowanych. Miejsce to zostało w 1946 roku oddane pieczy uczniów Szkoły Podstawowej w Morzewie, a od 2017 roku Miejscem Pamięci Narodowej w Górach Morzewskich opiekują się uczniowie Szkoły Podstawowej im. św. Jana Pawła II w Kaczorach. Co roku w rocznicę zbrodni spotykamy się u stóp pomnika, aby uczcić pamięć ofiar walki z hitleryzmem.

W trakcie okolicznościowego programu uczniowie Szkoły Podstawowej im. św. Jana Pawła II z Kaczor odczytali wspomnienia naocznego świadka mordu sprzed 83 lat, którym był Antoni Zabel. Wyczytano też nazwiska 41 osób zamordowanych 7 listopada 1939 roku. Byli to mieszkańcy: Chodzieży, Budzynia, Równopola, Szamocina, Ujścia, Chrustowa, Strzelec, Lipiej Góry, Margonina, Marunowa, Ostrówek, Prosny, Radwanek, Wyszynek i Zacharzyna. Krótką modlitwę za zmarłych poprowadził proboszcz parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Morzewie ks. Franciszek Śliwiński. Po złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy, wszyscy zainteresowani mogli wpisać się do księgi pamiątkowej.