Szamocin: Pieczęć, flaga i herb - inne czy te same?

Symbole Szamocina: herb, flaga i pieczęci pójdą do poprawki! Wcześniej tylko Komisja Heraldyczna i Minister do Spraw Wewnętrznych i Administracji muszą zatwierdzić ich nowe projekty. Co jest nie tak z obecnymi?

Gmina Szamocin - na wniosek wojewody - zleciła opracowanie heraldycznoweksylologiczne swoich symboli tj. herbu, flagi i pieczęci (gminy, rady i burmistrza). Ekspertyzę sporządził Gerard Kucharski, który był gościem podczas ostatniej sesji.

Doktor na wstępie opowiedział o historii miasta i gminy. Na przykład - co zaskoczyło nawet radnych - mówił o tym skąd wzięła się nazwa miasta.

Dla większości mieszkańców miasto nazywa się Szamocin, bo jest tu dużo jezior i kiedyś prężnie rozwijało się rybactwo. Rybacy łowili ryby w sita, a te się w nich szamotały. Od „szamocących się” ryb właśnie miała powstać nazwa Szamocin.

Doktor znalazł jednak prostszą wersję nazewnictwa. Według niego Szamocin został nazwany na cześć pierwotnego założyciela, który miał na imię Szamot lub Samot.

Następnie zajął się miejskimi symbolami. Jak się okazało Szamocin bardzo wcześnie posiadał własną pieczęć i herb.

Najstarsza pieczęć - owalna o wymiarach 28x25 mm - przechowywana w Archiwum Państwowym w Poznaniu, pochodzi z XVII wieku. Pieczęć ta używana była do ok 1800 roku.

Według Gerarda Kucharskiego Szamocin jako miasto nie mógł posługiwać się tą pieczęcią w XVII wieku, gdyż w tym czasie nie był jeszcze miastem.

- Datę sporządzenia tej pieczęci należy przesunąć na pierwszą połowę XVIII wieku. Wówczas, Szamocin uzyskał akt lokacyjny - mówił.

Dodajmy, że - jak wiemy z historii - w 1745 roku dziedzic Szamocina Józef Bentkowski wystawił akt lokacyjny, a dopiero trzy lata później potwierdził go król August III.

Od samego początku na pieczęci znajdowały się: jabłko królewskie z krzyżem i dwie ryby z głowami w dół. Poza tym widniały też duże litery R P M S, nie było jednak do nich legendy.

Z czasem zmieniała się wielkość pieczęci. Pod koniec XVIII wieku miasto sprawiło sobie nową i bardziej okazałą - podobno była to pieczęć burmistrza! Najstarszy jej odcisk przechowywany w Archiwum Państwowym w Poznaniu ma także kształt owalny (wymiar 31x27 mm) i pochodzi z dokumentu z 1797 r. wystawionego przez magistrat Szamocina.

Przedstawia ona w polu pieczęci pod otwartą koroną owalną tarczę herbową w ozdobnym kartuszu, na której widnieją dwie ryby w słup głowami w dół, pomiędzy którymi jest jabłko królewskie.

Pieczęcią z własnym godłem Szamocin posługiwał się do początków XIX wieku. Potem - w czasie zaboru niemieckiego - musiał posługiwać się pieczęciami wroga z wyrytym orłem pruskim. Po wyzwoleniu przywrócono jednak dawne godło.

Świadczy o tym - jak czytamy w opracowaniu dr. Kucharskiego - pieczęć przechowywana na dokumentach w Archiwum Państwowym w Poznaniu i jego Oddziale w Pile z napisem: * MAGISTRAT MIASTA * SZAMOCINA o wym. 34 mm.

Przedstawia ona późnogotycką (tzw. typu hiszpańskiego) tarczę herbową nakrytą koroną miejską (mur z wieżami). W tarczy było jabłko królewskie (sfera z krzyżem), a po bokach dwie ryby. Tą pieczęcią podbijano dokumenty urzędowe od 1927 do 1939 roku.

Później w okresie II wojny światowej na pieczęciach Szamocina widniało godło okupanta - gapy hitlerowskiej. Po wojnie zaś, wprowadzono do użytku pieczęcie z godłem państwa polskiego. Do posługiwania się pieczęcią herbową Szamocin powrócił w 1990 r.

Dziś w pieczęci i herbie Szamocina są niezmiennie: jabłko z krzyżem, ryby, a także fragmenty murów z wieżami i bramą (korona miejska), które symbolizują m.in. obronność miasta.

Według G. Kucharskiego herb miasta należy zmienić zachowując jego wszystkie symbole. Co więc jest nie tak?

- Fragment muru z wieżyczkami wychodzą w naszym herbie poza czerwoną tarczę, a tak być nie może. Poza tym wszystkie symbole powinny być wykonane w sposób prosty np. bez okrągłych i falistych zakończeń - opowiada wiceburmistrz Szamocina Maciej Nowak.

Ponadto zmianie ulegnie również flaga, na której kolejno widnieją kolory: biały, żółty i czerwony.

- Biały nie może być obok żółtego, bo te kolory się zlewają - tłumaczy wiceburmistrz.