Odznaka 58 Pułku Piechoty w Chodzieży: Jej nadaniu w 1939 r. towarzyszyło wielkie święto!

W 2014 roku, po 75-ciu latach, do Chodzieży „powróciła” honorowa odznaka 58 Pułku Piechoty. Jednostka ta wywodziła się wprost z 4 Pułku Strzelców Wielkopolskich, a ten - powstał z oddziałów powstańczych frontu północnego. Jak można przeczytać w książce Doroty Marciniak „Gloria victoribus”, wielu powstańców powiązanych z Ziemią Chodzieską bezpośrednio po zakończeniu powstania znalazło się w tym właśnie pułku i uczestniczyło w walkach podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Chodzież została uhonorowana odznaką 58 Pułku Piechoty w 1939 roku, na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej. Informację o tym wydarzeniu odnaleźli w przedwojennej prasie Dorota Marciniak, Zenon Sroka i Włodzimierz Grabski.

Cztery lata temu, podczas jednej z sesji Rady Miejskiej, członkowie chodzieskiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego uroczyście wręczyli replikę odznaczenia przewodniczącej Mirosławie Kutnik i burmistrzowi Jackowi Gurszowi.

Odznakę przyznano w 1939 r. nie tylko Chodzieży, ale również jej trzydziestu powstańcom. Jak pisze Dorota Marciniak, uroczystość z tej okazji miała bardzo podniosły charakter. Odbył się między innymi apel pod patronatem wojewody wielkopolskiego.

- W sobotę 20 maja 1939 roku miasto wyglądało odświętnie: domy udekorowane były flagami państwowymi, a na ulicach postawiono bramy powitalne. O godzinie 18 odbył się na rynku koncert orkiestry 58 Pułku Piechoty, poprzedzony przemarszem ulicami Chodzieży olbrzymiego pochodu utworzonego z członków organizacji powstańczych, młodzieżowych i patriotycznych, z 58-osobową orkiestrą pułkową na czele. O 20.30 odbył się capstrzyk i złożenie kwiatów pod pomnikiem Wolności - relacjonuje Dorota Marciniak.

Następnego dnia o godz. 9.45 złożono kwiaty na grobie poległych. Później nastąpił uroczysty przemarsz ze strzelnicy Kurkowego Bractwa Strzeleckiego na mszę świętą w kościele pod wezwaniem św. Floriana. Przed nabożeństwem w kościele złożono wota, którymi były Krzyże Zasługi dwóch powstańców: ppor. Aleksandra Dachtery i ppor. Józefa Koś-mickiego. Na ręce proboszcza, ks. Aleksandra Kubika, przekazał je prezes Koła Czwartaków w Poznaniu.

Samo wręczenie odznaki pułkowej miało już miejsce na rynku. Ówczesnemu burmistrzowi Chodzieży Tadeuszowi Koppe przekazał ją dowódca 58 Pułku Piechoty, pułkownik Stanisław Tomiak. Były płomienne, patriotyczne przemowy, przegląd oddziałów i defilada.

Po południu odbyła się akademia na strzelnicy, na której przemawiali powstańcy: kpt. Zdzisław Orłowski i Stanisław Stępniak. Później zjedzono żołnierski obiad, był koncert i zabawa taneczna.

Jak czytamy w książce „Gloria victoribus”, w komitecie organizacyjnym uroczystości znaleźli się czołowi działacze Związku Powstańców Wlkp. w Chodzieży. W komitecie honorowym znajdowało się natomiast 80 najznamienitszych nazwisk ówczesnej Chodzieży i powiatu chodzieskiego.

Zgodnie z meldunkiem starosty chodzieskiego do wojewody wielkopolskiego, w święcie uczestniczyć miały 3 tysiące osób. Z kolei w relacjach prasowych, które ukazały się w „Naszej Chodzieży”, „Głosie Powstańca Wielkopolskiego” i „Gazecie Nadnoteckiej”, mowa jest nawet o 6 tysiącach osób.

***