Ekshumacja potwierdziła dawne opowieści o zastrzelonym żołnierzu

Ekshumację przeprowadzono 20 czerwca. Grób, w którym od 1945 roku znajdowały się szczątki niemieckiego żołnierza, znajdował się niedaleko Margońskiej Wsi, na styku gmin Margonin i Gołańcz.
Informacja o tym miejscu dotarła do Pracowni Badań Historycznych i Archeologicznych POMOST dwa lata temu. Przekazali ją dwaj mieszkańcy, którzy od swojej babci dowiedzieli się, że w leśnej mogile spoczywa niemiecki żołnierz lub osoba cywilna zastrzelona w roku 1945 przez Rosjan.

Zajęliśmy się tym tematem. Uzyskaliśmy wszystkie niezbędne zezwolenia z Instytutu Pamięci Narodowej oraz od właściciela terenu, czyli Nadleśnictwa Podanin i w poniedziałek 20 czerwca przeprowadziliśmy ekshumację. W mogile znaleźliśmy szczątki, przy których znajdował się niemiecki znak tożsamości, tzw. nieśmiertelnik. To jednoznacznie potwierdziło historię o poległym żołnierzu armii niemieckiej

– relacjonuje specjalista do spraw dokumentacji w Pracowni Badań Historycznych i Archeologicznych POMOST Piotr Śramski.

Szczątki zostały zabrane do Poznania i jesienią będą pochowane w kwaterze żołnierzy niemieckich na Cmentarzu Miłostowskim.

W czaszce znajduje się otwór wlotowy. Sądzimy, że jest to ślad po postrzale, który był bezpośrednią przyczyną śmierci tego żołnierza. To potwierdza opowieść, którą nasi informatorzy usłyszeli od swojej babci o tym, że został on zastrzelony.

Oprócz nieśmiertelnika, który nie był przełamany, w mogile znaleziono także guziki od munduru, maszynkę do golenia oraz drobne przedmioty żołnierskiego wyposażenia. Szczątki znajdowały się na głębokości ok. 160 cm.

W ekshumacji oprócz Piotra Śramskiego uczestniczyli także: archeolog Maksymilian Frąckowiak i kierownik robót Adam Białas.

Po wszystkim na życzenie leśniczego Leśnictwa Lipiny odtworzyliśmy mogiłę do stanu pierwotnego. Natomiast szczątki są w naszym depozycie przy kwaterze na Cmentarzu Miłostowskim i jesienią pochowamy je wraz z innymi odnalezionymi przez nas na terenie Wielkopolski i części województwa lubuskiego szczątkami żołnierzy niemieckich.

Znaleziony nieśmiertelnik pomoże w ustaleniu tożsamości osoby, która przez 77 lat spoczywała w leśnym grobie pod Margońską Wsią.

Sporządzimy odpowiednią dokumentację, którą przekażemy do konserwatora zabytków w Pile, do IPN-u oraz do przedstawiciela niemieckiego stowarzyszenia Volksbund, zajmującego się m.in. odnajdywaniem grobów z czasów wojny, w imieniu którego działamy. Strona niemiecka podejmie się próby ustalenia tożsamości wykopanych przez nas szczątków

– wyjaśnia Piotr Śramski.

Pracownia Badań Historycznych i Archeologicznych POMOST obejmuje swoim działaniem województwa: zachodniopomorskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie, lubuskie, opolskie i dolnośląskie. W ciągu roku prowadzi badania w ok. 100 miejscach Polski Zachodniej. Tylko w ubiegłym roku odnaleziono szczątki prawie 1000 osób, z tego w Wielkopolsce ok. 200. Są to zarówno cywile, jak i żołnierze polscy, niemieccy i rosyjscy.

POMOST zajmuje się odnajdywaniem grobów żołnierskich oraz cywilnych właśnie na terenie Zachodniej Polski. Nasze prace prowadzimy wspólnie i w porozumieniu z Instytutem Pamięci Narodowej. Chcemy doprowadzić do tego, żeby osoby, które poległy w czasie w czasie wojny, odzyskały po części swoje imię, a także miały godne miejsce spoczynku.

Sygnałem do podjęcia działań w danym miejscu przez archeologów POMOSTU najczęściej jest informacja o zapomnianych grobach.

Teren powiatów: chodzieskiego i wągrowieckiego jest dla nas „białą plamą”. Praktycznie nie mamy stąd zgłoszeń i informacji, więc liczymy że może teraz, po naszej pracy w rejonie Margońskiej Wsi, odezwą się do nas kolejne osoby, którym kiedyś starsi członkowie rodzin lub znajomi opowiadali o krzyżach bądź grobach w lesie, w których ktoś może spoczywać. My to sprawdzimy. Wszystko odbywa się na nasz koszt. Zajmujemy się sprawą od początku do końca i być może uda się znaleźć szczątki kolejnych ofiar wojny

– dodaje Piotr Śramski.